آزمونسراسری کانکور سال ۱۴۰۱ خورشیدی افغانستان در حالی برگزار میشود که بیش از ۵۰ دانشآموز عمدتا دختر در حمله بر مرکز آموزشی کاج کشته شدهاند و افزون بر ۱۰۰ دانشآموز دیگر زخمی هستند. صدها دانشآموز دیگر از این حادثه متاثر شدهاند و میگویند که از نظرروحی آمادگی شرکت در امتحان را ندارند.
بربنیاد آمار اداره ملی امتحانات که تحت کنترل حکومت طالبان است، در این دور رقابتهای سراسری که بین ۱۳ تا ۱۶ میزان در ۳۳ ولایت کشور بهطور همزمان برگزار میشود، ۱۴۵ هزار داوطلب رقابت میکنند. داوطلبان کانکور ۱۴۰۱ نسبت به سالهای گذشته کاهش چشمگیر را نشان میدهد. سال گذشته نزدیک به ۲۰۰ هزار داوطلب در این آزمون رقابت میکردند.
امالبنین یکی کانکوریان امسال است. او میخواهد در رشتهی حقوق تحصیل کند و میگوید که هنوز به دخترانی که در آموزشگاه کاج کشته شدند، فکر میکند. او میگوید، دختران و پسران با استعدادی که پیشتاز این آزمون میشدند، همه کشته شدند.
هدیه دوست دارد ستوماتولوژی بخواند. او یکی دیگر از متقاضیان کانکور سال ۱۴۰۱ خورشیدی است و میگوید: «خبرها ناگوار است در این روزها و روحیه همه را ضعیف ساخته است.»
خاطره نیز تاکید میکند که با این شرایط روحی که دارد از اشتراک در آزمون کانکور مطمئن نیست. او یک سال تمام را بخاطر محروم شدن از مکتب در کورس درس خوانده است و حالا از اینکه بهخاطر شرایط روحی نتواند به نتیجهی دلخواهش دست یابد، ناامید است.
مریم نه تنها از رفتن به مکتب محروم شده است بلکه حتی بخاطر شرایط اقتصادی خانوادهاش کورس هم نرفته و آمادگی کانکور را مثل دیگر همصنفانش در مراکز آموزشی تعقیب نکرده است. او میگوید که در خانه درس میخوانم ولی مدام بهاین فکر میکنم که دوستانم برنامهی مشترک دارند و مضامین ریاضی، کیمیا و فیزیک را باهم میخوانند. مریم از فاجعهی کاج سخت متاثر شده و میگوید که در این شرایط “امتحان دادن برایم خیلی سخت است چون میدانم که نمرهی لازم را نمیگیرم.” مریم دوست دارد ژورنالیسم بخواند و برنامههای تلویزیونی را مجریگری کند. اما اگر با این شرایط روحی موفق نشود، برای خودش و خانوادهاش سخت تمام میشود.
فیضالله یکی از دانشآموزان مکتب عبدالرحیم شهید است. او حملههای پی هم بر این مکتب را یادش هست و انفجار در کاج برایش یادآور ماه حمل ۱۴۰۱ است. در ماه حمل سال ۱۴۰۱ خورشیدی چند حملهی پی هم بر مکتب عبدالرحیم شهید انجام شد که دهها دانشآموز پسر در آن کشته شدند. فیضالله میگوید برای آزمون کانکور ۱۴۰۱ وقت کافی داشته و خوب درس خوانده است اما با این وضعیت روحی که دارد، فکر میکند به چندین ماه وقت نیاز دارد تا دوباره خود را آماده کند.
همچنان بالغ بر ۱۰۰ دانشآموز عمدتا دختر زخمی هستند و آنها نیز شرایط روحی مناسب برای شرکت در آزمون کانکور را ندارند. شمار زیادی از زخمیان توان بلند شدن از تخت را ندارند، برخی هم هنوز بههوش نیامده و در بخشهای ویژهی شفاخانهها بستری هستند. برخی از کاربران شبکههای اجتماعی، بهویژه توییتر خواستار رسیدگی به وضعیت زخمیان از لحاظ روحی شدهاند تا بههر ترتیبی بتوانند در آزمون شرکت کنند ولی آزمون کانکور قرار است روز بین ۱۳ تا ۱۶ میزان ۱۴۰۱ برگزار شود.
قابل یادآوری است که امتحان کانکور پایتخت به تاریخ ۲۹ میزان برگزار خواهد شد و سایر ولایات بهطور همزمان از ۱۳ تا ۱۶ میزان این رقابت را پشت سر خواهند گذاشت.
آزمون امسال متفاوت خواهد بود چون دختران حق دختران برای انتخاب رشته محدود شده است. پیشتر گاردین گزارش داده بود که دختران در سایهی حکومت طالبان فقط اجازه خواهند داشت، شرعیات و تربیه معلم بخوانند.