افغانستان از هر نظر -به ویژه از نقطهنظر حقوق بشری- در دو سال اخیر با قهقرای جدی مواجه شده و نظام آموزشی در این میان بیشترین آسیب را متحمل شده است. اما رییس انجمننجومیکیهانه خطاب به دختران افغانستان میگوید که خاموشنباشند و آموزش را از خانههای خود دنبالکنند.
انجمن نجومی کیهانه اخیر در رقابتهای المپیاد بینالمللی اخترشناسی و اخترفزیک از آدرس افغانستان مقام نخست را کسب کرده است. آمنه کریمیان بنیانگذار این انجمن در گفتگویی با خامه پرس تاکید کرد که امر مهم، تداوم روند تحصیل است؛ فرقی نمیکند در خانه باشد یا امکان رسمی تحصیلی.
با باور خانم کریمیان، «نا آگاهی انسان را ترسو میسازد، فقر را به وجود میاورد. من از دختران افغانستان میخواهم که خاموش نباشند و از امکانات دست داشته خودشان دنبال کسب علم و آگاهی باشند».
طرح انجمن نجومی کیهانه در در شانزدهمین دور رقابتهای المپیاد بینالمللی اخترشناسی یا (IOAA) از میان ۵۲ کشور جهان بهعنوان «بهترین طرح» انتخاب شد.
آمنه کریمیان، بنیانگذار این انجمن میگوید که با وجود عدم صدور ویزا برای تیم آنان از سوی لهستان، افغانستان برای نخستین بار در شانزدهمین دور این رقابتها اشتراک کرد که در شهر کراکوف لهستان برگزار شده بود.
خانم کریمیان میافزاید که او انجمن نجومی کیهانه را در سال ۲۰۱۸ ایجاد کرده و تنها از طریق صفحات اجتماعی به گونهای نسبی فعالیت میکرد.
او در مورد این انجمن گفت: «این انجمن ۱۵۰ عضو دارد و در کمیتههای مختلف فعالیت میکند. ۷۵درصد این انجمن را دختر خانمها تشکیل میدهند؛ چون آنان نسبت به پسرها علاقهمندی بیشتر نشان دادهاند».
المپیاد بینالمللی اخترشناسی همه ساله با اشتراک دهها دانشآموز نخبه از کشورهای مختلف در بخشهای نظری، رصد و تحلیل دادههای نجومی به مدت ده روز از ۱۰ الی ۲۰ آگست رقابت برگزار میکند.
اما، این سال با وجود پراگندگی اعضای تیم افغانستان در کشورهای مختلف و عدم صدور ویزه برای آنان، تنها خانم آمنه کریمیان توانست در این رقابت اشتراک کند و با برنده شدن مقام نخست در بخش طرح، از افغانستان نمایندگی کند.
کریمیان تاکید کرد که آنان در «طرح افغانستان» داستان دختران این کشور را در دو سال اخیر به تصویر کشیده بودند که از حق آموزش محروم شدهاند و با سرنوشت مبهم و توام با ترس به سر میبرند؛ کاملا خلاف آنچه که در دیگر کشورها وجود دارد: در کشورهای دیگر دختران با امکانات فراهم شده، مشغول فراگیری علم و تحقیق استند.
مسوول انجمن کیهانه میگوید که عمدهترین مشکلات نبود پشتیبان مالی است که از زمان فعالیت تا اکنون هیچ نهادی آنان را کمک نکرده است و با چالشهای به شمول هزینهی سفر، هماهنگی و حتی مخالفت خانوادههای اعضای تیم مواجه بودهاند.
او گفت: «ما یک نهاد علمی هستیم و هیچ گونه رابطهای با سیاست یا حکومت نداریم و نمیخواهیم داشته باشیم.» به گفتهی مسؤول کیهانه، انجمن آنان در نظر دارند برای سال آینده آمادگی بهتری برای رقابتها داشته باشند واعضای جدید جذب کنند تا علم نجوم را بیشتر به مردم افغانستان معرفی کنند.
گفتنیست که با حاکم شدن دوباره امارت اسلامی در افغانستان، نظام آموزشی افغانستان دچار عقبگرد عمیقی شده که در نتیجه آن دختران از بهرهمندی علم محروم شدهاند و مدارس دینی به تدریج جای مکاتب و دانشگاهها را پر کرده است.