مشکلات گوارشی در سالمندان و روش های پیشگیری از آنها

تغییرات مرتبط با سن تمامی سیستم های بدن از جمله سیستم گوارشی را تحت تاثیر قرار می دهد. مشکلات سیستم گوارش در دوران سالمندی می تواند به سوء تغذیه، ضعف سیستم ایمنی و سایر عوارض ناشی از آن منجر شود. طبق مطالعات انجام شده سالیانه حداقل ۴۰ درصد سالمندان با یک مشل گوارشی مواجه می شوند.

مشکلات سیستم گوارش در سالمندان از دهان آغاز می شود و می تواند تمام نواحی سیستم گوارش و تغییر در ترشح آنزیم های گوارشی را درگیر کند. تغذیه نامناسب، کم آبی و عدم تحرک کافی در سالمندان می تواند در بروز این تغییرات موثر باشد.

تغییراتی که در سیستم گوارش اتفاق می افتد :

• کاهش ذائقه و اشتها
• کاهش تعدا جوانه های چشایی
• کاهش جذب اهن، کلسیم، ب۱۲و فولیک اسید
• اختلال در بلع
• ریفلاکس معده به مری
• ضعف دیواره روده

کاهش ترشح بزاق و مشکلات دندانی در سالمندان جویدن و بلع غذا را با سختی رو به رو خواهد کرد و تمایل سالمند را به صرف وعده های غذایی منظم را کم می کند.

کاهش ترشحات آنزیمی معده و روده هضم و جذب مواد غذایی را کاهش می دهد.

از سوی دیگر کاهش  حرکات روده در این دوران باعث ایجاد مشکل یبوست در سالمند می شود و این موضوع نیز باعث می شود سالمند تمایل به خوردن غذا نداشته باشد و نخوردن غذا نیز یبوست را تشدید می کند.

از جمله دیگر مشکلاتی که باعث ناراحتی سالمندان می شود ریفلاکس معده است که به دلیل مصرف مواد غذایی با حجم بالا و غذاهای چرب، مصرف دخانیات، مواد غذایی کافئین دار، افزایش وزن و مصرف غذای پرادویه است.

در سالمندان کاهش ترشح در اسید معده عوارض مختلفی را به دنبال دارد. در صورتی که اسید معده به اندازه کافی ترشح نشود محیط مناسب برای رشد باکتری فراهم می شود و این موضوع موجب افزایش احتمال سالمند به زخم معده به ویژه زخم معدع ناشی از هلیکوباکتر می شود.همچنین کاهش ترشح معده جذب ویتامین ب۱۲ را با اختلال مواجه می کند و باعث کم خونی در سالمند می شود.

زخم معده نیز باعث خونریزی معده می شود و این موضوع  کم خونی سالمند را تشدید می کند.

اختلال عملکرد جزایر لانگرهانس و تغییر در سطح قند خون از دیگر مشکلاتی است که سلامت سالمند رابا خطر مواجه می کند و این موضوع درمورد سالمدان مبتلا به دیابت از اهمیت بالاتری برخوردار است.

اسهال نیز ازدیگر مشکلات شایع در این گروه سنی است که علل مختلفی از جمله ابتلا به عفونت، مصرف مسهل ها و دیورتیک ها را شامل می شود. تغییر در عادات تغذیه ای، زخم روده و بیماری کرون نیز می توانند در سالمندان منجر به اسهال شوند.

عدم مصرف کافی مواد غذایی مشکلاتی مانند پوکی استخوان را نیز به وجود می آورد. ترش کردن و نفخ در سالمندان به دلیل تفییرات سیستم گوارش عارضه ی بسیار شایعی است.

چگونه از بروز مشکلات گوارشی در سالمندان جلوگیری کنیم؟

رعایت نکات مربوط به رژیم غذایی، فعالیت بدنی و مصرف مکمل ها زیر نظر پزشک می تواند از بسیاری از مشکلات گوارشی در سالمند پیشگیری کند. مراقب سالمند باید موارد زیر را در زمینه تغذیه سالمند در برنامه خود لحاظ کند.

• سالمندان باید در رژیم غذایی خود از مصرف مواد غذایی پر نمک و همچنین مواد غذایی حاوی نیترات اجتناب کنند
• مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان را به رژیم غذایی خود اضافه کنند.
• مصرف میوه و سبزیجات تاز را در طول روز در برنامه غذایی خود بگنجانند. کلم بروکلی از رشد باکتری هلیکوباکتر جلوگیری می کند و مانع از ایجاد تومور و زخم معده می شود.
• برنامه ی منظمی برای فعالیت بدنی خود داشته باشند و از کم تحرکی و بی تحرکی بپرهیزند.
• استفاده از مواد غذایی پروبیوتیک به سالمندان در جهت رفع یبوست و همچنین مانع از ایجاد بیماری توسط باکتری ها می شوند
• سالمندان باید از مصرف مواد غذایی پر ادویه به ویژه فلفل در غذای خود اجتناب کنند.
• استفاده از ماهی به دلیل اسیدچرب امگا۳ موجود در آن به سالمندان توصیه می شود.

استفاده از غذاهای آبکی

سالمندان باید در خوردن غذا نیز اصولی را رعایت کنند. آنها نباید حجم بالایی از غذا را در یک وعده بخورند. بلکه با تقسیم کردن همان مقدار از حجم غذا در طول روز می توانند به عملکرد سالم سیستم گوارش خود کمک کنند. همچنین باید مصرف مایعات کافی را در طول روز در برنامه غذایی سالمند گنجانده شود.

نوشته مشکلات گوارشی در سالمندان و روش های پیشگیری از آنها اولین بار در پرستار سالمند | پرستار کودک | پرستار بیمار | خدمات سفیر آرامش. پدیدار شد.